Η διατροφή κατά την παλαιολιθική εποχή - Paleo diet
Τι έτρωγε ο άνθρωπος κατά την παλαιολιθική εποχή;
Το πρότυπο διατροφής που βασίζεται στις διατροφικές συνήθειες που είχε ο άνθρωπος κατά την Παλαιολιθική εποχή. Αναφερόμαστε στην εποχή πριν από 2.5 εκατομμύρια χρόνια κατά την οποία άρχισαν να παρατηρούνται ανατομικές και φυσιολογικές αλλαγές στον άνθρωπο καθώς προσαρμόζονταν στις κλιματικές αλλαγές, άρχισαν να χρησιμοποιούν τη φωτιά για μαγειρική και έγινε η έναρξη χρήσης εργαλείων η οποία προσέφερε καλύτερη πρόσβαση σε τροφή. (1)
Ποια είναι η βάση αυτής της διατροφής;
“Με βάση μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί σε Αφρικάνικες και Νορβηγικές φυλές, η παλαιολιθική διατροφή βασίζεται στην κατανάλωση φυτών, ξηρών καρπών, κρέατος, θαλασσινών. (1)”
Μεταφέροντας την Παλαιολιθική διατροφή στην εποχή μας, οι βασικές τροφές που καταναλώνονται είναι κρέας, ψάρι, αυγά, λαχανικά, φρούτα, ρίζες και καρποί, ενώ αρκετά καλλιεργούμενα προϊόντα όπως είναι τα γαλακτοκομικά, τα δημητριακά, τα όσπρια όπως επίσης το αλάτι και τα πρόσθετα σάκχαρα αποκλείονται από τη διατροφή.
Μία τυπική Παλαιολιθική διατροφή παρέχει 35% της ενέργειας από το λίπος, 35% της ενέργειας από τους υδατάνθρακες και 30% της ενέργειας από πρωτεΐνη. Τα ποσοστά μακροθρεπτικών είναι παρόμοια με μία διατροφή χαμηλών υδατανθράκων, με τη διαφορά ότι η Παλαιολιθική διατροφή παρέχει περισσότερες φυτικές ίνες (45-100γρ/ημέρα). (2)
Τι δείχνουν οι μελέτες μέχρι σήμερα;
Βελτίωση λιπιδαιμικού προφίλ και αρτηριακής πίεσης (3,4)
Θετική επίδραση στη μείωση του σωματικού βάρους, της περιφέρειας μέσης, του ΔΜΣ και του σωματικού λίπους (3)
Μείωση οξειδωτικού στρες & αντιφλεγμονώδη επίδραση (6)
Έχει γίνει αναφορά για θετική επίδραση στο μεταβολισμό υδατανθράκων και στην ομοιόσταση της ινσουλίνης, αλλά μία μετα-ανάλυση του 2020 αναφέρει ότι δεν υπάρχει διαφορά της Παλαιολιθικής διατροφής με άλλα ισορροπημένα διατροφικά πρότυπα πάνω στην γλυκόζη νηστείας και στη συγκέντρωση ινσουλίνης (7)
Βιβλιογραφία
Paleolithic diet, Hima J. Challa; Manav Bandlamudi; Kalyan R. Uppaluri, 2022.
Raubenheimer D., Rothman J.M., Pontzer H., Simpson S.J. Macronutrient contributions of insects to the diets of hunter-gatherers: A geometric analysis. J. Hum. Evol. 2014;71:70–76. doi: 10.1016/j.jhevol.2014.02.007.
Manheimer E.W., van Zuuren E.J., Fedorowicz Z., Pijl H. Paleolithic nutrition for metabolic syndrome: Systematic review and meta-analysis. Am. J. Clin. Nutr. 2015;102:922–932. doi: 10.3945/ajcn.115.113613.
Jönsson T., Granfeldt Y., Ahrén B., Branell U.C., Pålsson G., Hansson A., Söderström M., Lindeberg S. Beneficial effects of a Paleolithic diet on cardiovascular risk factors in type 2 diabetes: A randomized cross-over pilot study. Cardiovasc. Diabetol. 2009;8:35. doi: 10.1186/1475-2840-8-35
Genoni A., Lyons-Wall P., Lo J., Devine A. Cardiovascular, metabolic effects and dietary composition of ad-libitum Paleolithic vs. Australian Guide to healthy eating diets: A 4-week randomised trial. Nutrients. 2016;8:314. doi: 10.3390/nu8050314.
Whalen K.A., McCullough M.L., Flanders W.D., Hartman T.J., Judd S., Bostick R.M. Paleolithic and Mediterranean diet pattern scores are inversely associated with biomarkers of inflammation and oxidative balance in adults. J. Nutr. 2016;146:1217–1226. doi: 10.3945/jn.115.224048.